Bibliotheken zijn positief over de inzet van strategisch personeelsbeleid binnen de organisatie, maar geven tegelijkertijd aan behoefte te hebben aan meer ondersteuning bij de uitvoering. Dit is de belangrijkste uitkomst van het onderzoek naar strategisch personeelsbeleid (SPB) bij openbare bibliotheken. Via een online-enquête, literatuuronderzoek en diepte-interviews onderzocht BibliotheekWerk de stand van zaken, ontwikkelingen en ondersteuningsbehoefte op het gebied van SPB. Er hebben 77 bibliotheekdirecteuren en HR-professionals meegedaan.
Aandachtspunten
Een ruime meerderheid van de bibliotheekdirecteuren en HR-professionals is positief als het gaat om de aansluiting van het personeelsbeleid op zowel externe ontwikkelingen als het organisatie- en opleidingsbeleid. Toch zijn er diverse aandachtspunten waarvoor behoefte is aan ondersteuning. Hierbij gaat het onder meer om ondersteuning om in te kunnen inspelen op de verwachte krimp van het aantal medewerkers, het aantrekken van nieuwe medewerkers (specifiek de community librarian), diversiteitsbeleid, het gebruik van leermogelijkheden en de inzet van planningstools.
Hieronder staan de uitkomsten van het onderzoek en de ondersteuningsbehoeften van bibliotheken verder toegelicht.
Krimp van het aantal medewerkers
Bibliotheken verwachten relatief vaak dat het aantal in te zetten medewerkers zal krimpen, met name door het afnemen van subsidie. Dit vraagt mogelijk om een nog efficiëntere manier van werken ofwel het inperken van de dienstverlening. Daarnaast geldt in bredere zin dat de bibliotheekbranche zich kenmerkt door een relatief scheve leeftijdsverdeling. Er is een grotere groep oudere werknemers, die in de komende tien jaar uitstroomt. Grote uitdaging is, hoe bibliotheken voor voldoende instroom van personeel kunnen zorgen en hoe zij jonge medewerkers kunnen behouden om de uitstroom van personeel op te vangen.
Werven community librarians
Door de meer maatschappelijk en educatieve rol hebben van bibliotheken behoefte aan personeel met vaardigheden die hierbij passen. Bibliotheekdirecteuren en HR-professionals hebben in de toekomst daarom minder behoefte aan de (klassieke) bibliotheekmedewerkers en een grotere behoefte aan ‘community librarians’. Tegelijkertijd geven de directeuren en hr-professionals aan dat ze het moeilijk vinden vooral voor deze functie geschikt personeel te vinden.
Ondersteuning bij diversiteitsbeleid
Het blijkt dat Bibliotheken relatief vaak behoefte aan ondersteuning hebben bij diversiteitsbeleid. Respondenten geven aan vaak niet te weten hoe bibliotheken hun personeelsbestand meer divers kunnen maken. De bevolkingssamenstelling van de regio waar de bibliotheek zich bevindt ervaren de respondenten als een bepalende factor voor de mate waarin het lukt een meer divers personeelsbestand te realiseren.
Gebruik leermogelijkheden
Bibliotheken besteden veel aandacht aan de thema’s leren en ontwikkelen. Maar zij kunnen nog ondersteuning gebruiken bij het stimuleren van medewerkers om ook daadwerkelijk de ontwikkelmogelijkheden, die nodig zijn voor de nieuwe rol van bibliotheken, te benutten.
De inzet van planningstools
Een meerderheid van de respondenten vindt dat er goed zicht is op de personeelsomvang en de benodigde kwaliteiten van het personeel in de toekomst. Toch heeft een relatief groot aandeel behoefte aan ondersteuning bij de inzet van strategische personeelsplanning. Wat opvalt is dat maar een beperkt deel van de respondenten concrete planningstools gebruikt. Om meer inzicht te krijgen in de behoefte aan tools is nader onderzoek nodig.
Initiatiefnemers
De analyse over SPB bij openbare bibliotheken is uitgevoerd door het CAOP in opdracht van de sociale partners werkzaam voor de sector openbare bibliotheken. De uitkomsten vormen de basis voor verschillende e-conferenties dit jaar waarin kennis en ervaring met dit thema gedeeld worden.
Meer weten?
- Lees het volledige rapport, inclusief een beknopte samenvatting.
- Bekijk de presentatie die gehouden is tijdens de e-conferentie op 9 februari.
