Jantine van den Boom is directeur-bestuurder van de Bibliotheek De Lage Beemden. Zij is eindverantwoordelijke voor het reilen en zeilen van de organisatie en de strategie. En dat betekent dus ook voor de strategische keuzes van de organisatie op lange termijn. Ontdek hoe Jantine tijdens het volgen van de leergang inspeelt op de toekomst door te focussen op netwerken en innovatiekracht.
De Bibliotheek de Lage Beemden is een kleine organisatie en heeft daarom geen aparte HR-afdeling. Dit betekent dat Jantine HR in haar portefeuille heeft, inclusief het strategisch personeelsbeleid. Daarom besloot ze de leergang strategische personeelsplanning (SPP) van BibliotheekWerk te volgen. Jantine: ´Als ik strategische beslissingen wil nemen, heb ik geen HR-adviseur of sparringpartner in huis. De leergang gaf me de gelegenheid om expertise op het gebied van HR op te doen en lange termijn keuzes te maken.´
Snelle ontwikkelingen in de branche
´Je ziet dat er veel gebeurt in onze branche. Er zijn snelle ontwikkelingen gaande en als bibliotheek sta je in de schijnwerpers. Onze opdracht verbreedt en ontwikkelt zich voortdurend. Dat vraagt veel van de organisatie, of je nu groot of klein bent. Dit heb ik ook ervaren tijdens de leergang. Ook kleine organisaties moeten aan het stuur staan. Dat vraagt om wendbaarheid en gaat verder dan simpelweg een vacature invullen. Je moet anticiperen op lange termijn ontwikkelingen en ervoor zorgen dat je klaar bent voor de toekomst.´
Klaar voor de toekomst
Hoe bereid je je dan voor op de toekomst? Jantine vertelt dat ze in de organisatie al werken met een competentiekaart met kerncompetenties. ´De leergang heeft mij echter geleerd om in te zoomen op wat die competenties betekenen en ze te verbinden met de ontwikkelingen in de samenleving en de branche. De focus ligt op de competenties die écht nodig zijn voor de toekomst. Welke hebben we al in huis en welke missen we nog? En hoe trekken we die dan aan? Voor onze bibliotheek zijn innovatiekracht en netwerken cruciaal.´
Van boekenfabriek naar netwerkorganisatie
Juist het netwerken is van groot belang. De afgelopen tien jaar zijn bibliotheken van introverte boekenfabrieken naar actieve netwerkorganisaties gegaan. Jantine vertelt: ´Tussen de eigen muren uit en meer samenwerken met scholen, gemeenten, culturele organisaties, taalhuizen. Dit is een hele omslag en vraagt veel van medewerkers. We hebben al enorme stappen gezet, maar toch merk ik dat sommige medewerkers soms nog wat afwachtend of bescheiden zijn. Terwijl je ook proactief het netwerk kunt opzoeken, opbouwen of aansluiten bij bestaande netwerken. Daarom is het ontwikkelen van de competentie netwerken zo belangrijk voor ons.”
Daarnaast is er innovatiekracht; de vaardigheid om vernieuwing te omarmen en kansen te zien. ´Dit zit deels in de samenstelling van ons personeelsbestand en de functies die we hebben´, legt Jantine uit. ´Onze kerntaken waren vooral het uitlenen van boeken, beantwoorden van vragen bij het informatiepunt en het organiseren van leesprojecten op scholen. Inmiddels zien we een veel bredere rol voor bibliotheken. Hoe bereiken we nieuwe doelgroepen en bouwen we netwerken? Dit vereist een verschuiving in functies, zoals op het gebied van marketing, ICT en datagedreven werken. Een van onze medewerkers heeft dan ook de opleiding tot Community Librarian afgerond, om te leren hoe je een community kunt opbouwen en kunt aansluiten bij bestaande communities.”
Van brede blik naar focus
De leergang helpt je om uitdagingen helder te krijgen. Jantine benadrukt het belang van focus: ´De leergang dwingt je om te focussen. Je begint breed door naar ontwikkelingen in de samenleving te kijken. De leergang maakt het mogelijk met anderen te sparren en vanuit een ander perspectief naar dingen te kijken. Vervolgens trechter je naar je eigen organisatie, kies je drie belangrijke interne en externe ontwikkelingen en de belangrijkste speerpunten op strategisch HR vlak. Dit is een waardevolle aanpak omdat het je dwingt te bepalen waar het echt om draait binnen jouw organisatie. Dat was voor mij de grootste opbrengst.´
Tip: pluk het laaghangend fruit
Uit de leergang kwam al snel een praktische les naar voren die Bibliotheek de Lage Beemden direct kon implementeren. Jantine vertelt over dit laaghangend fruit: `Intern hebben wij tijdens onze functionerings- en beoordelingsgesprekken nooit specifiek over ambities gepraat. Een aantal medewerkers benoemen uit zichzelf welke opleiding zij willen volgen of wat zij willen leren, maar anderen zijn bescheidener. Persoonlijke ambitie zat nog niet ingebakken in onze jaarcyclus. Dat is een handeling die ik direct kon invoeren. Door gewoon het woord ambitie al eens te noemen, ontdek je wat je in huis hebt qua ambitie en groeipotentie. Het is een blinde vlek die direct helder wordt. Zo eenvoudig kan het soms zijn.´
Over de leergang
´De leergang heeft me enorm geholpen´, concludeert Jantine. ´Het sparren met andere organisaties is zeer verrijkend. De opzet van de leergang is uiterst waardevol. Ik zou andere bibliotheken willen aanmoedigen om deze aanpak te volgen. In korte tijd helpt het je om te focussen en te structureren. Voor mij was de leergang als een vliegwiel dat me in korte tijd meenam, met concrete resultaten. Het inspireert je en geeft je tegelijkertijd duidelijke handvatten. Dat is echt een meerwaarde!´
Meer informatie
- Lees meer informatie over strategisch personeelsbeleid in het online magazine van BibliotheekWerk.
- Bekijk verschillende tips en praktijkvoorbeelden.
